ذخیرساز انرژی برقی خودروها شرایط خاصی برای نگهداری می‌طلبد، باتوجه به اینکه هنوز هم سطح تکنولوژی بالایی در باتری خودروهای غیر برقی و هیبرید استفاده نمی‌شود، اما حساسیت‌های این قطعه در برابر فشارهای کاری درنظر گرفته نمی‌شود. در منطقه خاورمیانه به خاطر درجه حرارت بالا، بخش زیادی از عمر باتری‌ها در روزهای تابستان صرف فشار اضافی وارد شده به باتری به خاطر استفاده از کولر و دمای بالای محیط عملیاتی می‌شود که تاثیر بسیار زیادی در کاهش عمر متوسط این قطعه دارد. به همین خاطر متوسط عمر این قطعه در بازار خاورمیانه شاید حتی کمتر از متوسط جهانی باشد.
رفتار مصرف‌کنندگان باتری در خاورمیانه
باتوجه به شرایط گفته شده انتظار داریم که تعداد تعویض آن هم نسبت به عموم مناطق دنیا متغییر باشد. در عمل هم تنوع برندهای مختلف در بازار این کشورها نشان دهند پر رونق بودن تعویض این قطعه بین مصرف‌کنندگان است، اما همین تقاضا باعث شده به جای مراجعه به بازار برای خرید برندهای معتبر، برندهای کم اعتبار نیز در این بازار بتوانند با درنظر گرفتن عامل قیمت رقابتی خودی نشان دهند. حتی در برخی از بازارها قوانین حمایتی وجود دارد که به طور خاص واردات این قطعه را به داخل کشور محدود می‌کنند. در خارج از مرزهای ایران و در بازار سایر کشورهای خاورمیانه هم چنین شرایط وجود دارد، اما با امکان دسترسی سریع (بدون تاخیر در خواب باتری) به برندهای معتبر کمی فضا متفاوت شده است.
نمونه موفق حضور در بازار باتری خاورمیانه
در برخی از بازارها ترجیح داده شده به جای اقدام به احداث کارخانه‌‌های باتری‌سازی با پسماند خطرناک، صرفا اقدام به تسهیل حضور نمایندگان شرکت‌های معتبر کرده‌اند. به عنوان مثال جنرال‌موتورز به عنوان یکی از بزرگترین خودروسازان دنیا تملک برند ACDelco را نیز برعهده دارد که بخشی از وظایف آن تولید باتری‌های سیلدساکن است. باتوجه به قوانین حاکمیتی عربستان سعودی، جنرال‌موتورز از این فرصت استفاده کرده و اقدام به ایجاد کارخانه‌هایی صرفا برای بسته‌بندی باتری‌های ACDelco در خاک عربستان کرده است. به واسطه همین کارخانه جنرال‌موتورز موفق شده تا ۴۰ درصد از بازار باتری خاورمیانه را در اختیار بگیرد. هر سال نیز فروش این قطعه به مشتریان عرب افزایش پیدا می‌کند، به صورتی که در سال ۲۰۱۹ «یعنی یک سال پیش از شیوع کرونا» آنها رشد ۲۹ درصدی در فروش محصولاتشان را ثبت کردند، به نحوی که باعث شد ACDelco موفق به فروش ۳۵ میلیون باتری در طی تاریخ خود به مشتریان بازار خاورمیانه شد. محمد الفیاد مدیر بخش ارتباط با مشتری و خدمات پس از فروش جنرال‌موتورز که مدیریت جنرال‌موتورز را نیز برعهده دارد به این نکته صحه گذاشته و می‌گوید: «باتری خودروها بازار بسیاری بزرگی در خاورمیانه داراست. به خوبی طی سال‌های گذشته شاهد رشد این بازار بوده‌ایم و در این مسیر ACDelco توانسته از توان زیادی پشت این جریان استفاده کند». لازم به ذکر است که هرشرکتی که بتواند در چنین فضایی محصولی با ویژگی‌های مناسب‌سازی شده با این محیط را ارائه کند، مزیت رقابتی قوی در اختیار خواهد داشت. شرکت ACDelco نیز با ارائه باتری‌های بدون نیاز به مراقبت (اضافه کردن آب باتری) که به طور اختصاصی برای آب‌وهوای خاورمیانه و عمده خودروهای این منطقه طراحی شده‌اند توانسته رضایت مشتریان را کسب کرده و در بازار موفق عمل کند. الفیاد ادامه داد: «بسیار مفتخریم که باتری‌های ACDelco با کیفیت بالا و بدون نیاز به تعمیر و نگهداری به صورت محلی در شهر دمام از طریق شرکت باتری خاورمیانه ساخته می‌شوند. این یک جریان تولیدی مهم برای عربستان سعودی و منطقه است. ما از صنعت محلی حمایت می‌کنیم و در طول سال‌ها بیش از 35 میلیون باتری در اینجا ساخته‌ایم که مطابق با استانداردهای سطح بالای کیفیت مدنظر ما هستند. امسال برند باتری‌ساز ما 100 سالگی خود را جشن میگیرد. یک قرن زمان زیادی است تا بازار خود را بشناسید و محصولات خود را توسعه دهید. مشتریان ما اعتماد دارند که ACDelco در تولید باتری‌های باکیفیت، قابل اعتماد و مناسب با خودروها در کنار دیگر قطعات یدکی و مایعات خودرو پیشرو است».
رشد بازار باتری خاورمیانه به زودی متوقف خواهد شد
با گسترش روزافزون تمایل به خرید خودروهای برقی و افزایش سطح درآمد ساکنین کشورهای حاشیه خلیج‌فارس روند تدریجی برای کاهش نیاز خریدارن نسبت به باتری‌های سیلدساکن ایجاد خواهد شد و به همین خاطر نیز اقتصادهای خرد تولید کننده باتری که توان تغییر تکنولوژی‌های خود به سمت تولید باتری‌های پلیمری یا سایر فناوری‌های مخصوص استفاده در خودروهای برقی را نداشته باشند، محکوم به شکست هستند. به طور حدودی نرخ رشد مرکب سالانه درنظر گرفته شده طی سال‌های ۲۰۲۰ الی ۲۰۲۵ به میزان ۲.۹ درصد خواهد بود و در مجموع نهایتا طی این دوره پنج ساله بازار خودرو خاورمیانه رشد ۱۴.۵ درصدی خواهند داشت. البته در این محاسبات نیاز به باتری‌های سیلد ثابتی که مصارف غیر خودرویی دارند درنظر گرفته نشده است. اگرچه روند مهاجرت UPSها از سیلدثابت به لیتیوم پلیمری آغاز شده، اما سرعت گسترش این جریان نسبت به برقی‌سازی در صنعت خودرو بسیار کمتر است.
بهترین کشورها برای سرمایه‌گذاری
انتظار می‌رود که اردن به عنوان یکی از مهم‌ترین کشورهای منطقه خاورمیانه فرصت قابل توجهی برای تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان باتری داشته باشد و این جریان در حتی در پذیرش خودروهای برقی نیز دیده خواهد شد، چرا که ترکیبی از مشوق‌ها، زیرساخت‌ها و شرایط تسهیلاتی استفاده در ناوگان دولتی نشان می‌دهد که این کشور بستر مناسبی برای ابتدای فعالیت خواهد بود. انتظار می‌رود امارات متحده عربی نیز به دلیل حجوم به سمت خرید خودروهای نسل جدید و توسعه نسل جوان در این کشور، تسلط برقی‌ها باعث پویایی بیشتر بازار باتری در این کشور شود. از سوی دیگر در کشورهای با اقتصاد نوظهور هنوز فرصت‌هایی برای فعالیت در زمینه تولید باتری‌های سیلد ساکن وجود دارد.
آینده تکنولوژی سیلد ساکن در بازار باتری خاورمیانه
براساس پیش‌بینی‌ها حداقل طی پنج سال آتی شاهد سهم ۶۰ درصدی باتری‌های سربی خواهیم بود، اما باتوجه به اینکه هر خودرو تولید شده حدودا حاوی ۱۲کیلوگرم سرب بودند، جالب اینجاست که با کنار گذاشتن کاربردی UPS حدود ۹۶ درصد از کاربری باتری‌های لیداسید در خودروها است و ۴ درصد دیگر را در کارهایی همچون بالانس کننده‌های محور فرمان، ایجاد کننده‌های پوشش حفاظتی بدنه و تنظیم کننده‌های میزان دریافت لرزش فنرها می‌بینیم. در سال ۲۰۱۹ مجموع ارزش صادرات و واردات باتری در کشورهای خاورمیانه همچون عربستان سعودی، امارات متحده عربی، کویت و قطر برابر با ۵۸۷ میلیارد و ۲۶۹ میلیون دلار و ۲۸ میلیارد و ۴۲۰ میلیون دلار بوده است. در این میان براساس ارزش باتری‌های وارد شده می‌توان به ترتیب کشورهای امارت‌متحده عربی، عربستان سعودی، کویت، قطر، عمان، اردن، بحرین و یمن اشاره کرد.
