توجه کردن به چراغهای نشانهای که از پشت فرمان، حین رانندگی یا در زمان روشن کردن خودرو مشاهده میکنیم اهمیت زیادی دارد. بسیاری از این چراغها نمادهایی را روشن میکنند که مفهوم آن برای ما کاملا واضح نیست.
شیوه برخورد با چراغ چک باتری
هر زمان که خودرو را روشن میکنید برای چند لحظه تعداد زیادی چراغ روشن میشود تا شما از امکان روشن شدن تمام چراغهای اخطار و هشدار آگاه بشوید. عدهای از این چراغها به رنگ زرد یا نارنجی هستند که جنبه اخطاری داشته و لازم نیست برای بررسی آنها خودرو را متوقف کنید ولی تعدادی از این چراغها با رنگ قرمز روشن میشوند که نیازمند توجه آنی و توقف هرچه زودتر خودرو برای بررسی مشکل است. برای باتری نیز چراغ مخصوصی درنظر گرفته شده که وجود مشکل در آن را به صورت هشداری (قرمز رنگ) روشن میکند. درصورت روشن شدن این چراغ باید به آن توجه ویژهای داشته باشید و حدالمقدور توصیه میشود که برای چنین شرایط از قبل آماده باشید، این آمادگی را میتوان با تهیه ابزارهایی همچون مولتیمتر، دستکش ضدبرق و عینک کارگاهی (برای جلوگیری از پاشیدن اسید به چشمها) پیدا کنید.
همچنین در زمان روشن شدن این چراغ لازم است به نشانههای دیگری همچون کم شدن نور چراغهای اصلی و داخل اتاق، ضعیف شدن سیستم تهویه هوا یا رادیو توجه کنید. در ادامه مشکلاتی که باعث روشن شدن این چراغ میشود را به چهار دسته اصلی تقسیمبندی میکنیم.
۱- مشکلات باتری
به طور معمول عمر باتری سرب /اسید خودرو چیزی در حدود ۳ الی ۵ سال است و البته هرچه تکنولوژی ساخت باتری باشد (باتریهای سیلد) این امر افزایش پیدا میکند. به طور کلی باتریهای شش سلول شامل صفحات سربی و سرب دیاکسید قوطهور (در باتریهای سیلد آغشته) در اسید سولفوریک است. در طی زمان سلولها یا صفحات خواص خود را از دست میدهند و یا مایع اسیدی از این محیط خارج میشود؛ در این زمان لازم ممکن است چراغ باتری روشن شده و باید نسبت به تعویض باتری اقدام کنید.
۲- اتصالات
برای رساندن توان ذخیره شده به قطعات مختلف از جمله استارت، شمعها و سایر ادوات برقی خودرو از تعداد سیم که در یک کابل جمعآوری میشوند استفاده میشود. این کابل جامع در نهایت به دو پایه یا ترمینال باتری متصل میشود. از جمله مشکلاتی که ممکن است دلیلی برای روشن شدن چراغ چک باتری باشد، مشکلات مختلفی است که در اتصال پایانهها یا سایر قطعات به سیستم برقی به وجود میآید.
• سفت بسته نشدن محل اتصال پایانهها یکی از شایعترین مشکلات است که به راحتی با سفت کردن دو پیچ سرباتری این مشکل برطرف میشود. البته توجه داشته باشید که برخی از پیچها درصورت بیش از حد سفت کردن ممکن است بیرون کشیده شوند. البته این قطعی ممکن است در قطعات دیگری همچون دینام رخ داده باشد و روند بررسی اتصال در سایر قطعات نیز بهتر است بررسی شود.
• وجود قطعی یا خوردگی در کابلهای برق خودرو یکی دیگر از مشکلات محتمل است و تشخیص آن به وسیله اتصال مولتیمتر به دو سر سیمها امکانپذیر است.
• از دیگر مشکلات مربوط به اتصال میتوان به سولفاته شدن ترمینالها اشاره کرد؛ از آنجایی که دو پایه مثبت و منفی مرکز اصلی انتقال الکتریسیته هستند، لازم است مقاومتی بین سرباتری و پیچهای اتصال وجود نداشته باشد. سولفاته شدن روند عادی است که در طی زمان ممکن است رخ دهد، این مواد اضافی در سرباتری را میتوان به رنگ سفید، آبی یا سبز مشاهده کرد و درصورت حضور در آبوهوای گرم روند تشکیل آن با سرعت بیشتری پیگیری میشود. پاک کردن این مواد به وسیله فرچه و ترکیب جوششیرین رقیق شده در آب امکانپذیر است. همچنین باتوجه به قلیایی بودن این مواد درصورت ریخته شدن آنها به محلول الکترولیت، خواص اسیدی آن کاهش پیدا میکند.
• در نهایت میتوان به مشکل کابل اتصال به بدنه اشاره کرد. علاوهبر خود باتری، برای تشکیل مدار کامل در بسیاری از قطعات قطعات به بدنه خودرو متصل میشوند. درصورتی که اتصال باتری به بدنه قطع شود، ممکن است باتری شارژ نشود. وجود مواد سولفاته در سایر قطعات خودرو میتواند نشانهای از عدم اتصال یا شل شدن کابل اتصال به بدنه باشد.
۳- دینام
دینام وظیفه شارژ کردن باتری در حین روشن بودن موتور را دارد. بررسی وضعیت این قطعه حین روشن شدن چراغ چک چندان سخت نیست. کافی است دو سر مولتیمتر را به خروجیهای آن متصل کنید و اطمینان پیدا کنید که اختلاف پتانسیلی در حدود ۱۳.۶ تا ۱۴.۶ ولت در دو سر خروجی این قطعه وجود دارد. درصورتی که ولتاژ دینام کمتر از ۱۲ ولت باشد، چراغ هشدار باتری روشن شده و میتوان از آن به عنوان نشانهای برای تعویض دینام یاد کرد.
۴- تسمهها
برای فعالیت دینام لازم است حرکت چرخشی میللنگ موتور به محور اصلی تولید برق در دینام متصل شود و برای این اتصال از تسمههای لاستیکی استفاده میشود که بهغیر از دینام برخی دیگر از قطعات برقی را نیز روشن میکند. به این تسمه عناوین دیگری همچون تسمه مارپیچ و تسمه پروانه نیز داده میشود چرا که در گذشته وظیفه حرکت پروانه فن خنک کننده دینام نیز برعهده همین تسمه بوده است. از سایر اجزایی که به تسمه مارپیچ متصل میشود میتوان به پمپ هیدرولیک، پمپ آب و سیستم تهویه هوا (A/C) یاد کرد. بنابراین درصورتی که روشن شدن چراغ باتری همزمان با سفت شدن فرمان، بالارفتن دمای موتور یا از کارافتادن کولر خودرو باشد، احتمال ایجاد مشکل برای تسمهها را وارد بدانید. از جمله مشکلاتی که برای قطعه لاستیکی ممکن است پیش بیایید ترک خوردن و در نهایت پاره شدن آن و یا بیرون زدن آن از جایگاه خود است.
بررسی کردن این قطعه در هر دوره تعویض روغن توصیه میشود و همچنین براساس یک قانون نانوشته بهتر است پس از طی کردن هر ۸۰ هزار کیلومتر نسبت به تعویض هر دو تسمه اصلی خودرو (تسمه دینام و تسمه تایم در صورت وجود) اقدام کنید.
۵- استفاده از تجهیزات برقی زیاد
باتوجه به اینکه توان تولید شده توسط دینام محدود است، ممکن است درصورت استفاده همزمان از چندین وسیله مصرف کننده برق، باتری اصطلاحا «گرسنه» بماند. به عنوان مثال درصورت استفاده از سیستم صوتی غیرفابریک با توان مصرف بالا و سابوفرهای عظیم؛ ممکن است دینام امکان تامین تمام انرژی مورد نیاز را نداشته باشد و پس از صرف ذخیره کامل باتری، امکان تامین نیرو برای سایر لوازم برقی حیاتی وجود نخواهد داشت و چراغ چک باتری روشن میشود.
۶- رگولاتور
توان تولید شده به وسیله دینام ممکن است اختلاف پتانسیلی بیشتر از ۱۴.۵ ولت را ایجاد کند. در این صورت لازم است جهت جلوگیری از آسیبرسانی به باتری، قطعهای جریان منتقل شده را کنترل کند. در برخی خودروهای قدیمی درصورت تعویض نکردن رگولاتور در زمان خرابی دینام، با مشکل روشن ماندن چراغ باتری مواجه خواهید شد. اما در مورد خودروهای جدیدتر رگولاتور با پردازشگر پیشرانه «ECU» ترکیب شده است.
۷- فیوزها
شاید حتی اولین محلی که لازم است در هنگام روشن شدن چراغ چک «در صورت اضطراری نبودن شرایط» به بررسی آن بپردازید، جعبه فیوز باشد که محل قطع اتصال برخی از قطعات حیاتی خودرو درصورت افزایش شدت جریان به حساب میآید.
نتیجه گیری و جمع بندی نداره اضافه بشه
باتوجه به موارد ذکر شده هرکسی میتواند در صورت روشن شدن چراغ چک باتری اقدام به بررسی وضعیت خودرو و در صورت لزوم اقدام به عیبیابی و رفع مشکل کنید. به نظر شما شایعترین مشکلی که باعث روشن شدن چراغ چک باتری میشود چیست؟
تغیراتش خیلی جزئی بود